Ergenlik döneminden geçen gençler uykusuzluk sorunu ile karşı karşıyadır. Peki, bu sorun onları nasıl etkiler? Uyku bozuklukları hafızayı zayıflatır, yaratıcı düşünme kapasitesini azaltır ve öğrenmeyi olumsuz etkiler. Ergenlik döneminden geçen gençler zaten yoğun stres ve duygusal sorunlarla boğuşmak zorundadır.

Bir de buna uyku düzensizlikleri eklenince, gençlerin yaşadığı sorunlar artmaktadır. Ergenlik çağındaki gençlerde sık sık sinirlilik hali, öz güven eksikliği ve duygusal dalgalanmalar yaşanır. Ancak uyku düzensizlikleri yaşanan bu sorunları daha da karmaşık bir hale getirir. Kronik uyku düzensizliğinin bir sonucu da dep¬resyondur. Uykusunu yeteri kadar alamayan bir gencin bağışıklık sistemi zayıflar ve ciddi hastalıklara karşı dirençsiz hale gelir. Uykusuzluk gençlerin karar alma mekanizmalarını da zayıflatır. Gençler hayatlarında ilk kez ergenlik çağında kendi kararlarını verme zevkini tatmaktadır. Karar alma mekanizmalarını gerektiği şekilde kullanamayan gençler bu fırsatı da gerektiği şekilde kullanamamaktadır. Bisiklete binme ve araba kullanma gibi son derece dikkat edilmesi gereken aktivitelerde gerektiği anda gereken kararı vermekte zorlanan gençler ciddi “güvenlik sorunları” yaşamaktadır.

Yapılan yeni bir araştırmaya göre, ergenlik çağındaki gençlerin vücut ritimleri çocukların ve yetişkinlerin vücut ritimlerinden daha farklıdır. Ergenlik çağı, gençlerin yatış ve kalkış saatlerini de değiştirir. Ergenlik çağını yaşayan bir çocuğu zorla erken yatırmaya çalışmak, vücut ritmini değiştirmeyecektir. Çocuğunuzu zorla erken kaldırmanız da bir işe yaramayacaktır. Bu durum çocuğunuzun kendisini daha uykulu ve daha huzursuz hissetmesine yol açacaktır.

■ Ergenlik çağındaki çocuğunuzun rutin haline gelmiş olan yemek saatlerine, haber dinleme saatine ve yatma vaktine ayak uydurmasını sağlayın. Çocuğunuzun yatma saati aileniz için planladığınız yatma saatinden daha geç ise, kendisi ile bir anlaşma yaparak gece yatış saatleriniz arasında bir denge kurmaya çalışın.
Çocuğunuz okula gitmek için, çok mu erken kalkıyor? Bazı okullarda dersler sabah çok erken saatlerde başladığından, gençler bu tempoya ayak uydurmakta güçlük çekmektedir. Bu da günümüz gençlerinin sıklıkla yaşadığı sorunlardan biridir. Bir genç eğer 6,5 saatten daha az bir zaman diliminde uyuyorsa, sabah derslerinde konsantre olabilme kapasitesini ancak %50 oranında kullanabilir. Kısacası, uykusunu alamayan çocuklar yeni şeyler öğrenmekte güçlük çekmektedir. Okul müdürü ile konuşarak, kendisini ders saatlerinin daha makul saatlerde başlaması konusunda ikna etmeye çalışın.

■ Çocuğunuzun beslenme düzenine dikkat edin. Çocuğunuz akşam saatlerinde çok fazla miktarda kola ve kahve gibi kafeinli içecekler tüketiyorsa, geceleri uykuya dalmakta zorlanacaktır. Kafeinli içecekler mümkünse akşamüstü saatlerinden sonra içilmemelidir. Çocuğunuza alkolün uykuyu olumsuz etkileyeceğinden bahsedin.
Yatmadan önce bilgisayar başında gerek ders çalışarak gerekse oyun oynayarak zaman geçirmek de çocuğunuzun uykusunun dağılmasına neden olabilir.

■ Uyku saatlerinde çocuğunuz ile kavga etmekten kaçının. Tam da uyku öncesinde ailesinden azar işiten bir çocuk kendisini sinirli ve gergin hissedeceğinden uykuya dalmakta zorlanacaktır.

■ Çocuğunuz uyurken televizyonu ve ışıkları kapalı tutun. Sabah çalar saat çalmadan önce perdeleri açın. Bu şekilde daha sağlıklı bir uyku döngüsü kurmuş olursunuz.

■ Hafta sonları çocuğunuza daha geç yatması konusunda taviz vermiş olsanız bile, çocuğunuzun yatağa girdiği saatin normal yatış saatini 2-3 saatten fazla aşmamasına özen gösterin. Aksi takdirde çocuğunuzun biyolojik saati düzen dışı kalacaktır.